Άλλες διαταραχές

Οι διαταραχές παρακάτω δεν σημαίνει ότι είναι λιγότερο σημαντικές ή πιο σπάνιες ούτε ότι είναι διαταραχές που δεν αφορούν τη λογοθεραπεία. Αντίθετα πρόκειται για διαταραχές που επηρεάζουν άμεσα την ανθρώπινη επικοινωνία επηρεάζοντας άμεσα και έμμεσα το λόγο και την ομιλία. Δυστυχώς όμως στην Ελλάδα δεν είναι διαδεδομένο στο ευρύ κοινό ότι οι συγκεκριμένες δουλεύονται (και) από λογοθεραπευτές. 

Διάφορες διαταραχές που επηρεάζουν την ομιλία και το λόγο/γλώσσα

Μία όχι τόσο γνωστή διαταραχή. Έχει κυρίως ψυχογενή αίτια και επηρεάζει την επικοινωνία γενικότερα. Συνήθως συμβαίνει κατά την παιδική ηλικία και το παιδί να αδυνατεί να μιλήσει κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Δηλαδή μπορεί να μη μιλάει  καθόλου στο σχολείο αλλά να το κάνει σε άλλες καταστάσεις όπως στο σπίτι, ή όταν βρίσκεται με φίλους. Λόγω της φύσης της διαταραχής αυτής είναι απαραίτητη η συνεργασία με και η παρακολούθηση από ψυχολόγο.


​

Πρόκειται για μερική ή καθολική απώλεια της ακοής (κώφωση), η οποία όμως από μόνη της δεν αποτελεί διαταραχή λόγου/ομιλίας. Παρ' όλα αυτά, καθώς η ακοή είναι βασική προϋπόθεση για την ομαλή κατάκτηση της γλώσσας, αν το έλλειμμα δεν αντισταθμιστεί με ακουστική εκπαίδευση ή βοηθήματα (ακουστικά ή κοχλιακό εμφύτευμα) ο λόγος μπορεί επηρεαστεί με πάρα πολλούς τρόπους (από αρθρωτικά/φωνολογικά προβλήματα έως πλήρη αλαλία). Οι μεταγλωσσικοί, στους οποίους η βλάβη εμφανίστηκε μετά την κατάκτηση της γλώσσας) έχουν καλύτερη πρόγνωση από τους προγλωσσικούς. Σε ήπιες-μέτριες βαρηκοΐες αρχικά επηρεάζεται η γλωσσική κατάκτηση και αργότερα το σχολείο. Γενικότερα προτείνεται η στενή συνεργασία του λογοθεραπευτή με τον ΩΡΛ/ακοολόγο και τον ακοοπροσθετιστή που παρακολουθούν το άτομο με τη βαρηκοΐα.

Συμπτώματα:

Εκκίνηση από βρεφική ηλικία (π.χ.: δεν τρομάζει σε δυνατούς ήχους), καθυστερεί η γλωσσική κατάκτηση, η ομιλία δεν είναι καθαρή ομιλία, μιλάει δυνατά, δυσκολεύεται να καταλάβει οδηγίες, λέει συχνά «εε;», ακούει δυνατά μουσική, δεν ακούει από άλλο δωμάτιο ή με την πλάτη γυρισμένη

​

​

(tba)


​

(tba)


​

Οι σχιστίες και οι κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες (ΣΚΑ) είναι η τέταρτη συχνότερη γενετική ανωμαλία. Παλιά χρησιμοποιούσαν διαφορετικούς όρους για αυτές (όπως λυκόστομα, λαγόχειλο κ.λπ) οι οποίοι σήμερα θεωρούνται μη δόκιμοι και προσβλητικοί. Τα σύνδρομα που μπορεί να προκαλέσουν ΣΚΑ είναι πάρα πολλά για να περιγραφούν εδώ, τα προβλήματα όμως που δημιουργούν και σχετίζονται με τη λογοθεραπεία επηρεάζουν κυρίως την ομιλία και τα υποσυστήματά που την υποστηρίζουν (φώνηση, άρθρωση, αναπνοή κ.λπ). Πρόκειται για ιατρική κατάσταση στην οποία συνήθως υπάρχει διαχωρισμός του άνω χείλους ή/και του ουρανίσκου (σκληρής και μαλακής υπερώας). Δηλαδή, οι δύο πλευρές δεν ενώθηκαν όπως θα έπρεπε κατά την εμβρυακή ανάπτυξη. 

Πλέον οι ΣΚΑ αποκαθίστανται χειρουργικά σε βρεφικές ηλικίες και συνήθως υπάρχει διεπιστημονική προσέγγιση από ομάδα με πολλές ειδικότητες. 

Καταστάσεις που επηρεάζουν το λόγο/γλώσσα αλλά δεν είναι διαταραχές

Δεν πρόκειται ακριβώς για διαταραχή. Η γλωσσική καθυστέρηση αφορά τη μικρή καθυστέρηση στην κατάκτηση των τυπικών σταδίων κατάκτησης της γλώσσας, τα οποία κατά τα άλλα αναπτύσσονται με φυσιολογικό τρόπο και ακολουθούν τα τυπικά στάδια. Μάλιστα είναι πιθανό τα παιδιά αυτά να ξεπεράσουν μόνα τους τα προβλήματα και να «προφτάσουν» το τυπικό. Ωστόσο αυτό δεν είναι πάντα σίγουρο και μπορεί να εισέλθουν στον σχολικό στίβο με ένα μικρό μειονέκτημα σε σχέση με τα άλλα παιδιά, κάτι που ίσως τους δημιουργήσει σχολικά/μαθησιακά προβλήματα.

Συμπτώματα:

Η γλωσσική καθυστέρηση δεν έχει συγκεκριμένα συμπτώματα, συνήθως τα παιδιά ακούγονται μικρότερα σε κάποιον ξένο. Δηλαδή είναι πίσω σε όλα τα στάδια κατάκτησης της γλώσσας, τα οποία όμως τα περνάνε κανονικά.



​Η διγλωσσία ένα πολύ συχνό φαινόμενο αφού υπολογίζεται ότι σε όλο τον κόσμο υπάρχουν τόσα δίγλωσσα παιδιά, όσα και μονόγλωσσα. Οι ορισμοί είναι πολλοί, αλλά ένας πολύ συχνός και γενικότερα αποδεκτός ισχυρίζεται ότι δίγλωσσος θεωρείται ένας άνθρωπος που είναι φυσικός ομιλητής δύο γλωσσών (στη συγκεκριμένη περίπτωση η γλώσσα κατακτήθηκε με αλληλεπίδραση με το περιβάλλον). Η Διγλωσσία λοιπόν, αν και κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες δύναται να δημιουργήσει πρόβλημα, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν τη θεωρούμε διαταραχή αλλά κατάσταση. 

Παρ' όλα αυτά κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί η διγλωσσία να δημιουργήσει πρόβλημα. Για παράδειγμα εάν ένα παιδί εκτίθεται σε δεύτερη γλώσσα για πρώτη φορά στη σχολική ηλικία και αφού μέχρι τότε χρησιμοποιούσε μόνο μία, ή εάν ένα παιδί γεννιέται σε μία χ χώρα και οι γονείς είναι μονόγλωσσοι από άλλη χώρα και στο σπίτι μιλάνε τη «νέα» γλώσσα που δεν ξέρουν καλά και τα φωνολογικά συστήματα των δύο γλωσσών είναι πολύ διαφορετικά.